Planujesz prowadzić działalność gospodarczą w 2025 roku? A może już jesteś przedsiębiorcą i zastanawiasz się, ile wyniesie składka zdrowotna? Mimo że sposób naliczania tej składki zmieniono kilka lat temu, wciąż budzi on wiele wątpliwości. Zasady są skomplikowane, a błędne wyliczenia mogą skutkować niedopłatami lub koniecznością składania korekt.
Od czasu Nowego Ładu nastąpiło wiele zmian, co budzi ciągle nowe wątpliwości. Od stycznia 2025 w życie weszły kolejne przepisy, co już teraz budzi wiele wątpliwości.
Składka zdrowotna dla osób opodatkowanych wg. skali podatkowej
Osoby, które rozliczają się na zasadach ogólnych (tzw. skali podatkowej), obliczają składkę zdrowotną od dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej. Wynosi ona 9% od obliczonego dochodu.
Jak obliczyć podstawę?
Dochód, na podstawie którego liczymy składkę zdrowotną, to różnica między przychodami a kosztami w danym miesiącu. Koszty te można dodatkowo pomniejszyć o zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne (np. emerytalne, rentowe), o ile nie uwzględniliśmy ich już w kosztach działalności. Od różnicy pomiędzy przychodami i kosztami, czyli dochodem naliczamy 9%. I to jest właśnie wartość składki zdrowotnej. W praktyce zdarza się, że składka zdrowotna jest naprawdę wysoka. Niestety nie ma górnego limitu do jakiego jest naliczana. Dodatkowo nie można odliczyć składki zdrowotnej od podatku, czy częściowo wrzucić w koszty.
Czym jest minimalna składka zdrowotna?
Czasami przedsiębiorcy myślą, że jeżeli ich dochód jest bardzo niski lub mają stratę nie zapłacą składki zdrowotnej. Dla takich sytuacji została wprowadzona tzw. minimalna składka zdrowotna. Od stycznia 2025 jej podstawa wynosi 75% liczone od płacy minimalnej. Oznacza to, że na rok 2025 będzie wynosiła 314,96 zł. Tym samym jeżeli masz zerowy lub ujemny dochód (stratę) opłacisz składkę minimalną. W przypadku gdy masz bardzo niski dochód sprawdzasz ile wynosi 9% od Twojego dochodu. I jeżeli kwota składki zdrowotnej jest niższa niż minimalna – zawsze płacisz minimalną. W uproszczeniu, bez względu na Twoją sytuację nie możesz zapłacić mniejszej składki zdrowotnej niż określona minimalna kwota.
Chcesz być na bieżąco z przepisami oraz tematami podatkowymi?
Obliczenie składki zdrowotnej – przykład krok po kroku:
- Luty: Dochód za styczeń to 5 000,00 zł (przychód) – 4 000,00 zł (koszty) = 1 000 zł. Jest to mniej niż minimalna podstawa, więc składkę liczymy od 3 499,50 zł. Wynosi ona 314,96 zł.
- Marzec: Dochód narastająco za styczeń i luty wynosi (5 000,00 zł + 9 000,00 zł) – (4 000,00 zł + 2 000,00 zł) – 1 000,00 zł = 7 000,00 zł. Składka zdrowotna wynosi 630,00 zł.
- Kwiecień: Dochód narastająco za pierwszy kwartał to (5 000,00 zł + 9 000,00 zł + 13 000,00 zł) – (4 000,00 zł + 2 000,00 zł + 8 000,00 zł) – (7 000,00 zł + 1 000,00 zł) = 5 000,00 zł. Składka wynosi 450,00 zł.
Składka zdrowotna dla osób opodatkowanych ryczałtem
Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych opłacają składkę zdrowotną w formie stałej, zależnej od osiąganego rocznego przychodu. W tym przypadku wysokość składki zdrowotnej nie jest uzależniona od dochodu, lecz od przedziału przychodów, do którego przedsiębiorca należy. Przepisy przewidują trzy progi, które decydują o wysokości składki:
- Przychody do 60 000 zł rocznie – składka zdrowotna wynosi 9% podstawy, stanowiącej 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Na rok 2025 to 446,53 zł
- Przychody od 60 001 zł do 300 000 zł rocznie – składka zdrowotna to 9% podstawy, stanowiącej 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Na rok 2025 to 744,22 zł
- Przychody powyżej 300 000 zł rocznie – składka zdrowotna wynosi 9% podstawy, stanowiącej 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Na rok 2025 to 1339,60 zł
Podstawy te są aktualizowane co roku na podstawie prognozowanego wynagrodzenia, dlatego przedsiębiorcy powinni śledzić zmiany w przepisach.
To co na pewno jest istotne to to, że przychód zawsze uwzględniamy w perspektywie roku. A tym samym jeżeli np. wiesz, że Twoje przychody roczne będą na poziomie około 280 tys. – decydujesz się płacić składkę 744,22 zł za miesiąc. Jednak w grudniu wpadło Ci świetne zlecenie i sumarycznie przekraczasz 300 tys. w roku. Oznacza to, że za każdy miesiąc w danym roku musisz odprowadzić najwyższą składkę (na rok 2025 – 1339,60 zł). W praktyce musisz opłacić wyrównanie składki za cały rok wstecz. Dokonuje się tego w rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej.
Składka zdrowotna dla osób opodatkowanych podatkiem liniowym
Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się według podatku liniowego, opłacają składkę zdrowotną w wysokości 4,9% od osiąganego dochodu. Podstawą do obliczenia składki jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. Warto jednak zauważyć, że ustawodawca wprowadził minimalną kwotę składki zdrowotnej, niezależnie od osiąganych dochodów. Minimalna składka zdrowotna działa na takich samych zasadach jak ta opisywana w akapicie dotyczącym składki zdrowotnej przy progresywnym rozliczeniu podatku.
Przykład:
Załóżmy, że Twój dochód w danym miesiącu wyniósł 5000 zł. Twoja składka zdrowotna wyniesie wtedy 4,9% z 5000 zł, czyli 245 zł.
Składka zdrowotna dla osób będących na karcie podatkowej
Jeśli rozliczasz się za pomocą karty podatkowej, to obliczenie składki zdrowotnej jest wyjątkowo proste. Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się za pomocą karty podatkowej, mają ustaloną składkę zdrowotną w sposób zryczałtowany, niezależny od osiąganych dochodów.
Jak obliczyć składkę?
- Stała kwota: Niezależnie od Twoich przychodów, wysokość Twojej składki zdrowotnej jest stała.
- Minimalne wynagrodzenie: Podstawą do obliczenia składki jest 75% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku czyli 75% x 4666 zł = 3499,50 zł
- Stawka: Do tej podstawy stosuje się stawkę 9%.
Przykład:
W 2025 roku, przy minimalnej podstawie wyliczania składki zdrowotnej wynoszącej 3499,50 zł, Twoja składka zdrowotna będzie wynosiła 314,96 zł (9% z 3499,50 zł).
Obliczanie składki zdrowotnej dla osób na karcie podatkowej jest najprostsze ze wszystkich form opodatkowania. Niezależnie od tego, jak dużo zarobisz, zawsze zapłacisz tę samą kwotę.
A co ze spółką z o.o.?
Jeśli jesteś właścicielem jednoosobowej spółki z o.o., to wysokość Twojej składki zdrowotnej jest ustalana w sposób nieco inny niż w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą.
Jak oblicza się składkę dla jednoosobowych spółek z o.o.?
- Stała kwota: Wysokość składki zdrowotnej dla właścicieli jednoosobowych spółek z o.o. jest ustalana jako procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce.
- Stawka: Stawka ta wynosi 9%.
- Brak zależności od dochodu: Twoje indywidualne dochody nie mają wpływu na wysokość składki.
Przykład:
Załóżmy, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w Polsce wynosi 8000 zł. Twoja składka zdrowotna wyniesie wtedy 9% z 8000 zł, czyli 720 zł.
A jeżeli jesteś członkiem zarządu w spółce z o.o.?
Jeśli jesteś członkiem zarządu w spółce z o.o. i otrzymujesz wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji, to również musisz odprowadzać składkę zdrowotną. Wynosi ona 9% od wynagrodzenia brutto. Tym samym jej kwota będzie zależała od wysokości wynagrodzenia.
W jakim terminie muszę uiścić składkę zdrowotną?
Termin płatności składki zdrowotnej zależy od tego, jaką formę prowadzisz działalności gospodarczej.
- Jeśli jesteś osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, np. jednoosobową działalność, spółkę cywilną czy spółkę jawną, to termin płatności składki przypada na 20. dzień każdego miesiąca.
- Jeśli prowadzisz spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.), spółkę akcyjną, fundację lub stowarzyszenie, to termin płatności składki przypada na 15. dzień każdego miesiąca.
Ważne: Oprócz terminu płatności, pamiętaj o obowiązku regularnego składania deklaracji rozliczeniowych (DRA) do ZUS. Od 2022 roku obowiązek ten dotyczy wszystkich płatników składek, niezależnie od formy prowadzonej działalności.
Jakie zmiany wprowadza rok 2025?
W roku 2025 zostały wprowadzone dwie zmiany dotyczące składki zdrowotnej.
Pierwsza z nich to obniżenie podstawy do obliczania składki minimalnej zdrowotnej z 100% kwoty minimalnego wynagrodzenia na 75%. Oznacza to w praktyce, że minimalna składka zdrowotna wynosi nieco mniej.
Druga zmiana to wyłączenie przychodów osiąganych ze sprzedaży środków trwałych jako podstawę do obliczenia składki zdrowotnej.
Na rok 2026 planowane są kolejne zmiany, które mają wesprzeć osoby prowadzące JDG. Ale już teraz wiadomo, że politycy w wielu kwestiach nie mają zgodności. Także póki nie będzie ostatecznej ustawy trudno mówić o konkretach.
Więcej na temat zmian w 2025r. możesz przeczytać w TYM artykule.
Podsumowanie
Składka zdrowotna jest istotnym elementem systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce, który dotyczy różnych form działalności gospodarczej i zatrudnienia. Jej wysokość i sposób obliczania zależy od wybranej formy opodatkowania, rodzaju działalności oraz specyficznej sytuacji podatnika.
Zmiany wprowadzone przez Polski Ład sprawiły, że składka zdrowotna stała się znaczącym obciążeniem finansowym dla wielu przedsiębiorców, szczególnie z uwagi na brak możliwości odliczenia jej od podatku. W tej sytuacji kluczowe znaczenie ma świadome planowanie formy działalności oraz struktury wynagrodzenia, aby zminimalizować koszty i jednocześnie działać w pełni legalnie.
Chcesz mieć pełną kontrolę nad kosztami swojej firmy? Zapisz się na mój kurs „Koszty firmowe od A do Z” i dowiedz się, jak zoptymalizować wydatki i obniżyć podatki.
"Koszty firmowe od A do Z"
Zmagasz się z niejasnościami w finansach swojej firmy? Nasz kurs pomoże Ci zrozumieć, jak zarządzać kosztami i wpływać na zyski, abyś mógł podejmować świadome decyzje. Zyskaj kontrolę nad swoimi finansami i spraw, by Twoja firma rosła w siłę!
