Upadłość firmy jest często ostatnią deską ratunku dla firm, które nie mają praktycznie żadnej perspektywy, aby wyjść z problemów finansowych. Ogłoszenie upadłości gospodarczej powoduje, że znika zadłużenie, ale jednocześnie znika firma.
Co to jest upadłość gospodarcza?
Upadłość jest to stan, w którym dany podmiot stał się niewypłacalny, czyli utracił zdolność do regulowania swoich zobowiązań, a stan ten trwa ponad 3 miesiące (art. 10 i art. 11 ust. 1 Pr Upad).
Upadłość mogą ogłosić spółki prawa handlowego, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej (art. 5 Pr Upad i art. 4911 Pr Upad).
Upadłość gospodarcza dotyczy spółek prawa handlowego oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.
Ogłoszenie upadłości następuje na podstawie wydanego przez sąd postanowienia. Ogłoszenie upadłości otwiera postępowanie, którego głównym celem jest spieniężenie majątku dłużnika i zaspokojenie jego wierzycieli. Głównym celem postępowania upadłościowego w odniesieniu do spółek jest spłata wierzycieli oraz likwidacja masy upadłości (art. 2 Pr Upad).
“VADEMECUM SPÓŁKI Z O.O.”
Kompleksowa pozycja omawiająca prostym językiem wszystkie aspekty prowadzenia firmy w formie spółki z o.o..
Kto może ogłosić upadłość?
Ogłosić upadłość co do zasady może przedsiębiorca w rozumieniu kodeksu cywilnego. Jest nim osoba fizyczna, osoba prawna i inna jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową (art. 5 Pr Upad).
Przepisy ustawy o upadłości dotyczą również:
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjnej, która nie prowadzi działalności gospodarczej,
- wspólników osobowych spółek handlowych, które ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem,
- wspólnika spółki partnerskiej.
Przepisów ustawy nie stosuje się do: Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej, instytucji i osób prawnych utworzonych w drodze ustawy, chyba że ustawa ta stanowi inaczej, oraz utworzonych w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą, osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne, które nie prowadzą innej działalności gospodarczej lub zawodowej, uczelni, funduszy inwestycyjnych (art. 6 Pr Upad).
Chcesz być na bieżąco z przepisami oraz tematami podatkowymi?
Jak definiować stan niewypłacalności?
Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące (art. 11 ust. 1a Pr Upad). Sformułowanie „utracić zdolność” odnosi się do faktycznej zdolności płatniczej – brak gotówki w kasie jak i na rachunkach bankowych w wysokości pozwalającej na uregulowanie wymagalnych zobowiązań.
Dodatkowo osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną (tj. spółki jawnej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej, spółki partnerskiej) staje się niewypłacalna, gdy jej zobowiązania przekroczą wartość majątku (aktywów), a stan ten utrzymuje się przez okres 24 miesięcy. (art. 11 ust. 2 Pr Upad).
Wyżej wymienione rodzaje niewypłacalności są od siebie niezależne, zatem spółka może ogłosić upadłość zarówno na podstawie i jednej i drugiej.
W praktyce stan niewypłacalności związany jest ze:
– zbyt dużą ilością kredytów, które często prowadzą do tzw. spirali kredytowej. Ostatecznie okazuje się, że kredytobiorca nie jest w stanie spłacać większości z nich. Natomiast kolejne instytucje finansowe nie chcą udzielać kolejnych kredytów
– błędnymi decyzjami finansowymi zarządu lub osób decyzyjnych spółek, które prowadzą do sytuacji, w której zobowiązania przekraczają wartość majątku.
Oczywiście wymienione wyżej powody nie są tymi jedynymi, z którzy wynika ostatecznie złożony wniosek o upadłość. Bardzo często upadłość kojarzy nam się z próbą oszustwa czy naciągania. Jednak w sporej części przypadków wiąże się to z błędnymi decyzjami finansowymi, które nie muszą być związane z nieuczciwym podejściem.
Jak definiować okres 3 miesięcy niewypłacalności?
Sytuacja każdej osoby prowadzącej działalność gospodarczą powinna być oceniana indywidualnie w odniesieniu do 3-miesięcznego okresu niewypłacalności. Okres 3-miesięcznej niezdolności do wykonywania zobowiązań ma miejsce, gdy po upływie 3 miesięcy najstarsza z niezapłaconych należności stała się wymagalna.
Jak definiować okres 24 miesięcy niewypłacalności?
Co do zasady podstawą do stwierdzenia niewypłacalności jest utrzymywanie się przewagi zobowiązań nad majątkiem nieprzerwanie przez okres 24 miesięcy. Jednakże należy pamiętać, że sytuacja każdej spółki powinna być oceniana indywidualnie. Stan niewypłacalności, w którym występuje przewaga zobowiązań nad majątkiem, dotyczy również spółek, które regulują swoje bieżące zobowiązania.
Przykład: Zobowiązania spółki ABC sp. z o. o. od ponad 24 miesięcy nieprzerwanie są wyższe niż majątek spółki, co oznacza, że stała się niewypłacalna, a zarząd powinien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Jednocześnie spółka opłaca wszystkie bieżące zobowiązania związane z prowadzeniem działalności gospodarczej takie jak płacenie rachunków czy wypłata wynagrodzeń pracownikom.
Jeżeli interesuje Cię również temat upadłości konsumenckiej, zapraszam Cię do przeczytania TEGO artykułu.
(artykuł przygotowany we współpracy z adwokatem Bartoszem Majda)