Czy prowadząc firmę, mogę zrezygnować z VAT-u i ponownie korzystać ze zwolnienia podmiotowego? Przedsiębiorcy często zadają sobie to pytanie, szczególnie jeśli ich roczne obroty spadły poniżej 200 000 zł. W tym artykule dowiesz się, kto może skorzystać z tego rozwiązania, jak zgłosić rezygnację z VAT oraz jakie konsekwencje wiążą się z tym wyborem.
Czym jest rezygnacja z VAT i kiedy można z niej skorzystać?
Zwolnienie podmiotowe z VAT to przywilej, który pozwala firmom uniknąć rozliczania podatku od towarów i usług, jeśli ich sprzedaż w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 200 000 zł. Limit ten dotyczy zarówno przedsiębiorców już działających, jak i tych, którzy dopiero rozpoczynają działalność (w ich przypadku limit ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy prowadzenia działalności w danym roku).
Chcesz być na bieżąco z przepisami oraz tematami podatkowymi?
Przedsiębiorca, który wcześniej zrezygnował ze zwolnienia podmiotowego lub je utracił, może do niego powrócić dopiero po upływie roku, licząc od końca roku, w którym przestał z niego korzystać. Ważnym warunkiem powrotu jest jednak zachowanie limitu obrotu do 200 000 zł.
Przykład:
Pan Adam prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i początkowo korzystał ze zwolnienia podmiotowego VAT, ponieważ jego obrót w roku poprzednim nie przekroczył 200 000 zł. Jednak w trakcie roku 2023 jego przychody wzrosły, przekroczył limit 200 000 zł i w związku z tym musiał zgłosić do VAT. W roku 2024 również musiał na nim pozostać, ponieważ rok wcześniej przekroczył limit.
Pan Adam postanowił, że w przyszłości chciałby wrócić do zwolnienia podmiotowego VAT. Zgodnie z przepisami, aby mógł to zrobić, musi upłynąć co najmniej rok od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia (czyli od 31 grudnia 2024 roku).
Tak więc, pan Adam będzie mógł ponownie skorzystać ze zwolnienia podmiotowego VAT dopiero od 1 stycznia 2026 roku, pod warunkiem że w 2025 roku jego obrót nie przekroczy 200 000 zł.
Więcej na temat zwolnienia podmiotowego i przedmiotowego możesz przeczytać TUTAJ.
Jak zgłosić rezygnację z VAT?
Decyzję o rezygnacji z VAT zgłasza się za pomocą formularza VAT-R. W tym dokumencie należy dokonać aktualizacji statusu przedsiębiorcy – z „podatnika VAT czynnego” na „podatnika VAT zwolnionego”. Wniosek musi zostać złożony najpóźniej w ciągu 7 dni od daty rezygnacji ze statusu podatnika VAT czynnego. To w praktyce oznacza, że musisz to zrobić do 7 stycznia.
Rezygnacja z VAT krok po kroku:
- Wypełnij formularz VAT-R, zaznaczając odpowiednie pola dotyczące zwolnienia podmiotowego.
- Złóż wniosek w swoim urzędzie skarbowym – możesz to zrobić osobiście, pocztą lub elektronicznie za pomocą e-Urzędu. Pamiętaj o terminie 7 stycznia.
- Pamiętaj o odpowiednim przygotowaniu dokumentacji, zwłaszcza jeśli prowadzisz ewidencję zakupów VAT – urząd może poprosić o jej weryfikację.
Rezygnacja z VAT – kto nie może z niej skorzystać?
Nie każdy przedsiębiorca ma prawo do zwolnienia podmiotowego, nawet jeśli spełnia limit obrotów. Wyłączenia dotyczą między innymi firm:
- dostarczających towary opodatkowane akcyzą (np. wyroby alkoholowe, paliwa, z wyłączeniem energii elektrycznej),
- handlujących metalami szlachetnymi,
- świadczących usługi doradcze, prawnicze oraz jubilerskie.
Jeśli Twoja działalność należy do wyżej wymienionych kategorii, musisz zostać czynnym podatnikiem VAT.
Jakie są konsekwencje rezygnacji z VAT?
Decyzja o rezygnacji z VAT przynosi zarówno korzyści, jak i pewne wyzwania. Największą zaletą jest brak obowiązku naliczania podatku VAT od sprzedaży – Twoje produkty lub usługi stają się bardziej konkurencyjne cenowo. Jednak musisz pamiętać, że rezygnacja oznacza również utratę prawa do odliczania VAT naliczonego przy zakupach.
Korekty podatku – kiedy są konieczne?
Jeśli w momencie rezygnacji posiadasz towary, środki trwałe lub wyposażenie, od których wcześniej odliczyłeś VAT, konieczne będzie dokonanie korekty podatku. Zasady różnią się w zależności od rodzaju mienia:
1. Środki trwałe o wartości przekraczającej 15 000 zł
Korekta VAT rozliczana jest przez 5 lat (w przypadku nieruchomości – 10 lat). W deklaracjach składanych w kolejnych latach przedsiębiorca wykazuje proporcjonalną część podatku do zwrotu.
2. Środki trwałe o wartości do 15 000 zł oraz wyposażenie
Korekta odbywa się jednorazowo w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym doszło do zmiany statusu podatnika.
3. Towary handlowe
Podobnie jak w przypadku wyposażenia, korekta VAT od towarów handlowych musi być rozliczona w deklaracji za okres zmiany statusu. Wyjątek stanowią towary używane przez ponad 12 miesięcy – w takim przypadku korekta nie jest konieczna.
Czy rezygnacja z VAT się opłaca?
Zwolnienie podmiotowe z VAT to dobre rozwiązanie dla firm, które obsługują głównie klientów indywidualnych (B2C), ponieważ pozwala obniżyć ceny produktów lub usług. Może być też korzystne dla przedsiębiorstw o niskich kosztach prowadzenia działalności, które nie tracą wiele na braku odliczeń VAT.
Z drugiej strony, przedsiębiorcy współpracujący z innymi firmami (B2B) często rezygnują z tego rozwiązania – dla kontrahentów bardziej atrakcyjna jest współpraca z czynnym podatnikiem VAT, który wystawia faktury z możliwością odliczenia podatku.
Rezygnacja z VAT może przynieść wiele korzyści, ale wymaga również dokładnego przeanalizowania konsekwencji. Jeśli Twoje obroty nie przekraczają 200 000 zł i obsługujesz głównie klientów indywidualnych, warto rozważyć skorzystanie z tego zwolnienia. Zawsze jednak pamiętaj, aby decyzję poprzedzić szczegółową analizą swoich finansów oraz konsultacją z księgową.
“Wszystko o prowadzeniu działalności gospodarczych”
Poradnik rozwieje Twoje wszelkie wątpliwości na temat założenia i prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. Poprowadzi Cię i pomoże w wyborze najlepszej drogi na każdym etapie Twoich działań.
