Istnieje przekonanie, że umowa zlecenia ma takie same koszty, jak umowa o pracę. Rzeczywiście składki ZUS opłaca się prawie tak samo jak w przypadku umowy o pracę, jednak jak to w Polsce bywa istnieje sporo wyjątków.

Wysokość składek ZUS

Składka emerytalna

Składka ta odpowiedzialna jest za odkładanie na naszą późniejszą emeryturę
z ZUS-u.

Składka rentowa

Składka ta odpowiedzialna jest za wypłatę ewentualnej renty w przypadku problemów zdrowotnych.

Składka wypadkowa

Z tej składki pokrywane są odszkodowania za wypadki w pracy oraz wynagrodzenie chorobowe wynikające z wypadku w pracy.

Składka chorobowa

Ta składka odpowiedzialna jest za wypłatę zasiłków. Oczywiście najczęściej wypłacanym zasiłkiem jest chorobowy. Jednak w tej grupie mamy też zasiłki: macierzyński, ojcowski, opiekuńczy oraz rodzicielski.

Składka zdrowotna

Ta składka odpowiada za opiekę zdrowotną w ramach NFZ.

Fundusz Pracy

To opłata związana z tzw. aktywizacją osób bezrobotnych. W praktyce utrzymywane są z niej urzędy pracy oraz wypłacane zasiłki dla bezrobotnych.

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Z tego funduszu wypłacane są wynagrodzenia w przypadku upadłości lub niewypłacalności pracodawcy.

Pracownicze Plany Kapitałowe

To dość nowe narzędzie. Obecnie pracownicy mają dowolność podlegania pod PPK, jednak słychać głosy, że rząd szykuje ustawę zmuszającą pracowników do opłacania tych składek. Z uwagi na ciągle zmniejszające się emerytury ustawodawca wprowadził PPK. Z tego funduszu mają być wypłacane „dodatkowe emerytury”.

W poniższej tabelce znajdziesz procentowe ujęcie składek ZUS. Szczególnej uwadze polecam składkę wypadkową, która zmienia się 1 kwietnia każdego roku. Jest zależna od ilości pracowników, branży oraz ilości wypadków w pracy zgłoszonych w poprzednim roku. Obecnie zdecydowana większość firm opłaca składkę w wysokości 1,67%. Jednak ta kwota może ulec zmianie 1 kwietnia każdego roku.

Opłacanie składek od umowy zlecenia

W przypadku umowy zlecenie jest kilka wyjątków związanych ze składkami ZUS oraz podatkiem.

Studenci i uczniowie do 26 roku życia – jeżeli spełniasz takie warunki nie odprowadzasz składek ZUS ani podatku. W praktyce oznacza to, że kwota brutto = kwocie netto wynagrodzenia. Jako zleceniodawca musisz mieć dowód do prawa nienaliczania składek. Dlatego przyjęło się, że jest to kopia legitymacji szkolnej lub studenckiej. Warto wiedzieć, że taki dokument prawie na pewno będzie honorowany przez ZUS – jednak zgodnie z przepisami o RODO nie powinniśmy być w jego posiadaniu. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest poproszenie zleceniobiorcy o zaświadczenie o tym, że jest uczniem lub studentem z uczelni lub szkoły.

Osoby dorabiające na umowie zlecenie – tutaj mam na myśli przypadek, w którym dana osoba pracuje w jednym miejscu na umowie o pracę i otrzymuje tam wynagrodzenie równe minimalnej krajowej lub wyższe. W takim wypadku podpisując umowie zlecenie odprowadza jedynie składkę zdrowotną. W przypadku kontroli ZUS osoby kontrolujące mają dostęp do kont ubezpieczonych i mogą sprawdzić, czy dana osoba rzeczywiście pracuje w innym miejscu. Jednak z doświadczenia wiem, że różne są sytuacje – dlatego warto poprosić o zaświadczenie z zakładu pracy z informacją, że składki naliczane są od przynajmniej minimalnej krajowej.

Dobrowolna składka chorobowa – tak jak wcześniej pisałam składka chorobowa odpowiada za płatne zwolnienia lekarskie oraz zasiłki. Istnieje przekonanie, że w przypadku umowy zlecenie nie można takich świadczeń uzyskać. Rzeczywiście w praktyce zleceniobiorcy rzadko decydują się na takie działanie. Jednak jeżeli ktoś złoży do zleceniodawcy oświadczenie, że chce, aby taka składka była odprowadzana to po 90 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego ma prawo do zasiłku chorobowego.

Poniżej znajdziesz zestawienie tabelaryczne konieczności odprowadzania składek ZUS.

Ewidencjonowanie godzin na umowie zlecenie

Od kilku lat umowy zlecenia podlegają pod tzw. minimalne wynagrodzenie. Na rok 2022 minimalna stawka za godzinę wynosi 19,70zł. Oczywiście co roku stawka ta się zmienia. W celach dowodowych potrzebujemy jako zleceniodawca prowadzić zestawienia godzin za poszczególne miesiące.

Można stosować podobne do umów o pracę listy obecności – gdzie zleceniodawca będzie ewidencjonował jaki czas u nas przepracował. Można też na rachunku do umowy zlecenie zrobić miejsce do wpisania ilości godzin za dany miesiąc. Umówmy się, że obecnie również wielu zleceniobiorców pracuje zdalnie, czyli online. W takich wypadkach wystarczy wiadomość e-mail o treści: w miesiącu kwietniu przepracowałem 30h. Dzięki takiemu oświadczeniu zleceniobiorcy w dowolnej formie będzie mogli świadomie zastosować stawkę minimalną.

Jak pewnie zauważasz umowa zlecenie z pozoru miała być prosta w rozliczeniu, jednak niestety w praktyce sposób rozliczania i ewidencjonowania godzin zależy od indywidualnej sytuacji.